De geschiedenis van bitcoin kent veel helden. Onze helden hebben allemaal een significante bijdrage geleverd aan bitcoin, op welke manier dan ook. In dit artikel kijken we naar David Chaum. Een Amerikaan bekend van onder andere blind signatures, cryptografie, DigiCash en eCash.
Zonder David Chaum geen blockchain
Op 14 oktober 2018 schreven onderzoekers van de Universiteit van Maryland een paper genaamd: On the Origins and Variations of Blockchain Technologies. Dit veertien pagina’s tellende onderzoek naar de geschiedenis van blockchain is over één ding heel duidelijk:
Zonder David Chaum geen blockchain en in het verlengde daarvan ook geen bitcoin. En eigenlijk ook geen cypherpunks.
De reden waarom de onderzoekers en wij David Chaum zoveel krediet geven, is vanwege zijn proefschrift uit 1982. Het is alom geaccepteerd dat hij de eerste variant van blockchain omschreef in "Computer Systems Established, Maintained, and Trusted by Mutually Suspicious Groups." Eigenlijk komen alle eigenschappen van bitcoin’s blockchain aan bod in dit proefschrift, behalve proof-of-work.
Vooruitziende blik
Chaum is een futurist. Hij dacht al na over privacy in betaalsystemen voordat internet bestond en normale mensen computers thuis hadden staan. Stel je 1982 voor:
- De Berlijnse muur stond nog overeind.
- Nelson Mandela zat nog in ballingschap.
- ET en de originele Blade Runner zijn kaskrakers.
- De CD wordt in Duitsland ontwikkeld.
- Eye of the Tiger van Survivor is het meest memorabele liedje van dat jaar.
Kortom, je moet een vooruitziende blik hebben om de gevaren van digitalisering en girale betalingen te kunnen zien.
Chaum’s bijdrage aan cryptografie werd lange tijd niet erkend. Dat komt doordat zijn papers uit 1982 niet echt gepromoot werd. Hij heeft nooit een poging gedaan om dit groots aan te pakken op een conferentie of om in een wetenschappelijk tijdschrift gepubliceerd te worden. Aangezien internet toen nog niet bestond waren dat één van de weinige manieren om je werk kenbaar te maken.
Transacties veilig van derde partijen
Voor zijn bijdrage uit 1982 schreef hij in 1979 ‘Blind signatures for untraceable payments’. Ofwel, hoe kan je een transactie verrichten zonder dat een derde partij mee kan kijken. Hij omschreef de contouren van wat we nu private en public keys noemen.
Combineer die twee papers en je ziet de eerste contouren van blockchain verschijnen. De basis is gelegd om:
- consensus te bereiken tussen verschillende knooppunten
- de geschiedenis van alle consensus in blokken aan elkaar te koppelen
- om al die blokken met tijdstempels aan elkaar te ketenen
In september 2019 kwam hardware wallet fabrikant Trezor met Shamir backups, een manier om geheimen te verdelen. Revolutionair natuurlijk, ware het niet dat zelfs Chaum hier al in 1979 over schreef in zijn paper.
Invloed op cypherpunks
In 1985 schreef Chaum ‘Security without Identification: Transaction Systems to Make Big Brother Obsolete.’ Hij beschrijft een toekomstig geautomatiseerd transactiesysteem op grote schaal. Het doel van dit systeem is om de privacy en de veiligheid van het individu en van organisaties te bewaken.
Zijn paper uit 1985 wordt beschouwd als de technische bodem van waaruit de cypherpunks inspiratie putten. Maar ook de extropians uit die tijd werden geïnspireerd door zijn werk. Extropians geloven veel volgens Wikipedia (denk aan jezelf invriezen om in een utopia wakker te worden). Maar één van de relevante aspecten voor deze biografie is dat zij geloven dat alleen een valuta zonder overheidsinmenging kan zorgen voor een werkelijk vrije markt. Hmm, waar kennen we dat van?
Tijd voor Nederland
Chaum werkte lange tijd in Nederland, om zijn paper te kunnen schrijven werkte hij werkte nauw samen met de Nederlanders Jan-Hendrick Evertse en Wiebren de Jonge. Ze werkten samen bij het Centre for Mathematics and Computer Science in Amsterdam.
In 1989 introduceerde hij samen met Hans van Antwerpen undeniable signatures. Een ‘onmiskenbare handtekening’ is een protocol voor digitale handtekeningen waarmee de ondertekenaar zelf kan bepalen wie hij toestaat om handtekeningen te verifiëren.
Het begin van DigiCash
Niet veel later, ook in Amsterdam, werkte hij al zijn ideeën uit tot een bedrijf. DigiCash zag het licht in 1990.
De naam van de bijbehorende munt is Ecash, elektronisch contant geld. Het komt erop neer dat je geld van een bankpas kan versturen nadat deze digitaal gecodeerde sleutels krijgt. Hierdoor zijn elektronische betalingen niet traceerbaar door de bank, de overheid of een derde partij.
Het toevoegen van blinde handtekeningen aan betalingen, was bedoeld om de beveiliging en privacy van gebruikers van banken te verbeteren.
Uiteindelijk werd de software maar door twee banken gebruikt. In 1998 vroeg DigiCash een faillissement aan en een jaar later stapte Chaum uit DigiCash. Hij verklaarde later dat DigiCash geen succes is geworden omdat het internet en e-commerce nog niet volwassen genoeg waren.
Forbes schreef in 1999 een vernietigend stuk: “A beautiful idea for a beautiful new world with one problem: nobody wants it. Not the banks, not the dealers and above all, not the customers. E-commerce is flourishing but as it turns out, the customer’s Mastercard and Visa are his preferred currencies.”
Het Nederlandse magazine Next!3 schreef in datzelfde jaar dat alle crypografen paranoïde zijn. Maar David Chaum spande volgens hun de kroon. “Zijn bedrijf lijkt meer op een psychiatrische inrichting dan op een tech bedrijf. Hij was maandenlang bezig met een deal met de ING Bank maar weigerde op de dag van tekenen te tekenen. Er waren acht mensen van de bank aanwezig waaronder zelfs de CEO van de ING.
Nog een mooi verhaal (of gerucht): Bill Gates wilde DigiCash standaard meeleveren op elke Windows 95 computer maar Chaum vond de geboden 100 miljoen dollar niet genoeg.
Het moge duidelijk zijn, Chaum is een briljant wiskundige en cryptograaf. Uiteindelijk werd hij het hoofd van de cryptografie afdeling van het Centre for Mathematics and Computer Science in Amsterdam. Ook al noemt Satoshi Chaum’s werk niet specifiek in de bitcoin whitepaper het is overduidelijk dat hij van groot belang is in de ontwikkeling van bitcoin en blockchain.
Wat doet hij nu?
Sommige helden verdwijnen naar de achtergrond om te kunnen genieten van hun pensioen. Niet David Chaum. Hij wordt nog steeds gedreven door hetzelfde idealisme als dertig jaar geleden. Immers, zijn leer is nu niet futuristisch meer, het is realiteit geworden.
Op dit moment werkt hij aan een nieuwe cryptocurrency genaamd Praxxis. Deze wordt gebouwd op de blockchain van Elixxir. Eigenlijk is dit een spirituele voortzetting van zijn DigiCash. Elixxer richt zich namelijk op betalingen.
De reden waarom hij zich opnieuw mengt in de cryptowereld is omdat hij denkt dat blockchainbouwers vast zitten in hun denken:
“Bestaande blockchainoplossingen zitten gevangen in de heilige driehoek van schaalbaarheid, decentralisatie en veiligheid.”
Blockchainprojecten specialiseren vaak in één of maximaal twee van deze drie eigenschappen. De derde wordt dan verwaarloosd. Bitcoin is decentraal en superveilig, maar niet goed schaalbaar (althans, niet op de eerste laag van de blockchain). Ethereum is alleen decentraal en werkt nog aan schaalbaarheid en veiligheid.
Chaum denkt dat hij de oplossing gevonden heeft met Praxxis. En in zekere zin is hij stiekem toch nog steeds een futurist. Hij zegt namelijk dat zijn protocol bestendig is tegen kwantumcomputers, iets wat nu nog science fiction is.
Net als online betalingen in de jaren 80...